Nghiên cứu thực trạng, các yếu tố tác động đến năng suất và mô hình, giải pháp nâng cao năng suất chất lượng là nhiệm vụ trọng tâm được Viện Năng suất Việt Nam tập trung nguồn lực thực hiện. Trong 20 năm hoạt động, Viện đã và đang phối hợp với các cơ quan, tổ chức trong nước và thúc đẩy hợp tác quốc tế trong nghiên cứu để triển khai các hoạt động nghiên cứu về năng suất, bao gồm: 

- Tổ chức nghiên cứu đa ngành và nghiên cứu chuyên sâu để đề xuất về chiến lược, chính sách và cơ chế nâng cao năng suất quốc gia (năng suất lao động, năng suất yếu tố tổng hợp - TFP...);
- Phân tích, xác định yếu tố tác động và đề xuất các giải pháp nâng cao năng suất lao động xã hội, năng suất lao động ngành, năng suất lao động tại các địa phương;
- Phân tích, xác định yếu tố tác động và đề xuất các giải pháp nâng cao đóng góp của năng suất yếu tố tổng hợp (TFP) của nền kinh tế, ngành kinh tế và các địa phương;
- Nghiên cứu, đề xuất các biện pháp nâng cao đóng góp của khoa học và công nghệ trong tăng trưởng kinh tế thông qua năng suất yếu tố tổng hợp (TFP);
- Phân tích, đánh giá và công bố báo cáo năng suất lao động, năng suất yếu tố tổng hợp (TFP) của Việt Nam theo định kỳ.